اتصالات
درپوش و CAP
کپها (Caps) و پلاگها (Plugs) از اجزای مهم در سیستمهای لولهکشی هستند که برای بستن انتهای لولهها یا سوراخهای اتصالات به کار میروند. کپها معمولاً در انتهای لوله نصب میشوند تا از نشت سیال و ورود آلودگی جلوگیری کنند، در حالی که پلاگها برای مسدود کردن پورتها یا حفرههای داخلی اتصالات و شیرها استفاده میشوند. این قطعات در انواع رزوهای یا جوشی و از جنسهایی مانند فولاد، استیل و پلاستیک ساخته میشوند. انتخاب نوع و جنس آنها باید بر اساس فشار، دما و نوع سیال انجام شود. رعایت استانداردهای صنعتی و آببندی مناسب هنگام نصب، برای جلوگیری از نشتی و حفظ ایمنی سیستم ضروری است.
اولت (Olet)
نوعی اتصال پرکاربرد در سیستمهای لولهکشی و صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است که برای ایجاد انشعاب از لوله اصلی به خطوط فرعی به کار میرود. این اتصالات در انواع مختلف مانند ولدولت (جوشی)، تردولت (رزوهای)، لترولت و سوکولت تولید میشوند و هرکدام کاربرد خاصی در شرایط فشار و دمای متفاوت دارند. اولتها به دلیل استحکام بالا، نصب آسان و مقاومت در برابر شرایط سخت، جایگزین مناسبی برای اتصالات سنتی هستند. استفاده از آنها باعث کاهش هزینهها و افزایش ایمنی سیستم میشود. انتخاب نوع مناسب اولت بسته به نوع سیال، فشار کاری و نیاز پروژه انجام میگیرد.
ردیوسر (Reducer)
قطعهای است که برای اتصال لولههای با قطر متفاوت و کنترل جریان سیال در سیستمهای پایپینگ به کار میرود. این اتصال در دو نوع هممرکز (Concentric) و غیرهممرکز (Eccentric) تولید میشود؛ نوع هممرکز برای جریان یکنواخت و نوع غیرهممرکز برای جلوگیری از تجمع مایع یا حباب مناسب است. ردیوسرها بسته به جنس و طراحی، توان تحمل فشارهای مختلف را دارند و در اندازههای گوناگون ساخته میشوند. نصب صحیح آنها برای حفظ کارایی و جلوگیری از افت فشار ضروری است. استفاده از ردیوسر موجب بهبود عملکرد، کنترل فشار و افزایش ایمنی سیستم لولهکشی میشود.
یونیون
یونیون (Union) یکی از اتصالات پرکاربرد در سیستمهای ابزار دقیق است که برای اتصال دو یا چند تیوب بهصورت مستقیم یا زاویهدار استفاده میشود. این قطعات در سایزهای متنوع از 1/16 تا 2 اینچ و با متریالهایی مانند استنلس استیل، برنج، فولاد کربنی و آلیاژ نیکلمس ساخته میشوند. یونیونها در انواع مختلفی مانند زانویی، سهراهی، چهارراهی و تبدیلی تولید میشوند. نوع اتصال آنها میتواند رزوهای ( (NPT، ((BSPT،(BSPP) یا جوشی باشد. استفاده از یونیونها امکان جداسازی و نصب سریع خطوط تیوبینگ را با حفظ آببندی و ایمنی بالا فراهم میکند.
بوشینگ
بوشینگ (Bushing) قطعهای است که برای اتصال دو رزوه با اندازه متفاوت در سیستمهای لولهکشی به کار میرود و نقش مهمی در تطبیق و آببندی اتصالات دارد. این قطعات معمولاً از جنسهایی مانند برنج، استنلس استیل یا پلاستیکهای مقاوم ساخته میشوند تا در برابر فشار، دما و خوردگی دوام داشته باشند. رایجترین نوع آن، بوشینگ کاهنده است که برای کاهش سایز رزوه از بزرگ به کوچک استفاده میشود، در حالی که نوع افزایشدهنده برای حالت برعکس کاربرد دارد. بوشینگها همچنین میتوانند نوع رزوه را بین استانداردهای مختلف مانند NPT و BSP تغییر دهند. انتخاب صحیح نوع، جنس و اندازه بوشینگ بر اساس فشار، دما و نوع سیال، برای جلوگیری از نشتی و افزایش عمر سیستم لولهکشی ضروری است.
زانویی
زانویی یکی از اتصالات مهم در سیستمهای لولهکشی است که برای تغییر مسیر جریان سیالات در زوایای مختلف مانند 45، 90 و 180 درجه به کار میرود. این قطعه با کاهش اصطکاک، ضربه و افت فشار، به بهبود عملکرد خطوط لوله کمک میکند. زانوییها بر اساس نوع اتصال به سه نوع جوشی لببهلب (BW)، جوشی سوکتی (SW) و رزوهای (TRD) تقسیم میشوند. از نظر جنس، در متریالهایی مانند فولاد کربنی، استنلس استیل، آلیاژی و پلیاتیلن تولید میشوند. زانوییها همچنین از نظر شعاع، به نوع شعاع کوتاه برای فضاهای محدود و شعاع بلند برای فشار و دبی بالا تقسیم میگردند. انتخاب نوع مناسب زانویی با توجه به فشار، دما و نوع سیال، برای افزایش ایمنی و دوام سیستم ضروری است.
سه راهی یا TEE
سهراهی یکی از اتصالات اصلی در سیستمهای لولهکشی است که برای انشعابگیری یا تغییر مسیر جریان سیال استفاده میشود و دارای سه خروجی است؛ دو خروجی در امتداد خط اصلی و یک خروجی عمود برای انشعاب. این قطعات در متریالهایی مانند فولاد، استنلس استیل، چدن، برنج و پلاستیک تولید میشوند. سهراهیها در انواع مختلفی مانند مساوی، نامساوی (کاهنده)، تبدیلی، جوشی و رزوهای وجود دارند. نوع مساوی برای تقسیم جریان به دو مسیر هماندازه و نوع نامساوی برای کاهش سایز انشعاب کاربرد دارد. انتخاب نوع و جنس مناسب سهراهی باید بر اساس فشار، دما و نوع سیال انجام شود تا عملکرد ایمن و کارآمد سیستم تضمین گردد.
کوپلینگ
کوپلینگ وسیلهای است که برای اتصال دو محور یا شفت و انتقال دور، قدرت و گشتاور از محور محرک به محور متحرک استفاده میشود و از جدا شدن آنها حین کار جلوگیری میکند. در صنایع لولهکشی، کوپلینگها انواع فلزی، تبدیلی، فلنجی و غیر فلزی دارند و برای اتصال لولهها با قطرهای مختلف کاربرد دارند. کوپلینگها به دو دسته صلب و انعطافپذیر تقسیم میشوند؛ کوپلینگهای صلب توانایی کمی در تحمل انحراف دارند، در حالی که انعطافپذیرها قادر به جذب انحرافات محوری، شعاعی و زاویهای هستند. انواع مختلفی از کوپلینگهای انعطافپذیر شامل فلنچی بوشدار، دندهای، دیسکی، حلزونی، آروارهای و یونیورسال هستند. کاربرد اصلی کوپلینگها اتصال شفتها، کاهش ضربه، انعطافپذیری و محافظت در برابر اضافهبار است. انتخاب نوع مناسب کوپلینگ با توجه به کاربرد، فشار، سرعت و نوع محور، عملکرد و ایمنی سیستم را تضمین میکند.
